Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać nowe prawo, które wprowadza zakaz wyrzucania tekstyliów do czarnego pojemnika na odpady zmieszane. Przepisy te wynikają z Dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie odpadów, która zobowiązuje Polskę i inne kraje członkowskie do stworzenia systemów selektywnej zbiórki tekstyliów. To krok w stronę bardziej zrównoważonej gospodarki odpadowej i ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne.

Czym są tekstylia?

Tekstylia to wszelkiego rodzaju materiały i wyroby z włókien naturalnych lub sztucznych, takie jak ubrania, obuwie, pościel, zasłony, firany, ściereczki, a także niektóre akcesoria domowe, jak pokrowce czy obrusy. Mogą one być wykonane z bawełny, wełny, poliestru czy innych tworzyw.

Dlaczego tekstylia nie powinny trafiać do czarnego pojemnika?

Każdego roku w Polsce wyrzucane są tony odzieży, pościeli, firan czy innych materiałów tekstylnych. Trafiając do czarnego pojemnika, tekstylia lądują na składowiskach, gdzie ulegają powolnemu rozkładowi, często emitując szkodliwe substancje do gleby i atmosfery. Wiele z tych odpadów mogłoby zostać ponownie wykorzystanych, np. w formie surowców wtórnych, materiałów do produkcji nowych tkanin czy paliw alternatywnych. Dlatego tak ważne jest wprowadzenie selektywnej zbiórki tekstylnej.

Ciekawostki statystyczne

• Unia Europejska generuje rocznie 12,6 mln ton odpadów tekstylnych, z czego zużyta odzież i obuwie stanowią około 5,2 mln ton.
• Przeciętny mieszkaniec UE kupuje rocznie około 26 kg nowej odzieży i wyrzuca  11- 12 kg tekstyliów.
• W Polsce rocznie na wysypiskach lądują dziesiątki tysięcy ton tekstyliów, z których wiele mogłoby być ponownie wykorzystane.

Co zmieniają nowe przepisy?

Od 2025 roku nie będzie wolno wyrzucać tekstyliów do przydomowych pojemników na odpady !! W pierwszej kolejności należy pamiętać o dawaniu odpadom „drugiego życia” (np. sprzedawanie lub przekazywanie tekstyliów na cele charytatywne) a dopiero w ostateczności oddawanie ich do Punków Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, które znajdują się na terenie każdej gminy (lista adresów PSZOKów znajdujących się na terenie gmin zrzeszonych w Związku: https://mzcwlodawa.pl/pszok/).

Korzyści dla nas wszystkich

1. Ochrona środowiska: Zmniejszenie ilości tekstyliów na składowiskach ograniczy emisję gazów cieplarnianych i zanieczyszczenie gleby.
2. Zasoby wtórne: Zużyte tekstylia mogą stać się cennym surowcem – na przykład do produkcji włókien, izolacji czy paliw alternatywnych.
3. Dawanie drugiego życia ubraniom: Oddawanie niepotrzebnych, ale wciąż użytecznych tekstyliów do organizacji charytatywnych czy punktów zbiórki pozwala na ich ponowne wykorzystanie. Może to być szansa dla potrzebujących, a jednocześnie redukcja ilości odpadów. Każda sztuka odzieży, która otrzymuje nowe życie, to mniej zasobów zużytych na produkcję nowych wyrobów.

Jak można się przygotować

• Segreguj już teraz: Wyrabiaj nawyk oddzielania tekstyliów od innych odpadów. Jeśli możliwe, korzystaj z istniejących punktów odbioru odzieży używanej.
• Oddawaj ubrania: Niepotrzebne, ale wciąż użyteczne tekstylia możesz oddać organizacjom charytatywnym.
• Informuj innych: Dzielenie się wiedzą na temat nowych przepisów i korzyści wynikających z selektywnej zbiórki tekstylnej pomaga budować świadomość ekologiczną w społeczności.

Szczegółowe informacje dotyczące wprowadzanych zmian związanych z koniecznością segregacji tekstyliów można uzyskać na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska https://www.gov.pl/web/klimat/teksylia